تولید انواع لوکوموتیو در شرکت مپنا لوکوموتیو

گروه صنعتی مپنا با 44 شرکت زیر مجموعه ی خود، یکی از بزرگترین گروههای صنعتی کشور می باشد که در حال حاضر در سه بخش اصلی نیروگاهی، نفت و گاز و ریلی به عنوان پیمانکار اصلی پروژه های کلید در دست و همچنین به عنوان یک سرمایه گذار مشغول به فعالیت میباشد.

با توجه به سياست هاي گروه مپنا مبني بر لزوم تشکیل يك تشكيلات مستقل و توانمند براي اجراي موضوعات مرتبط در صنعت ریلی و با عنایت به ابلاغ مصوبه شورای اقتصاد، شركت صنايع ريلي مپنا (سهامي خاص) با مشاركت ۸۰ درصد گروه مپنا و ۲۰ درصد راه آهن جمهوري اسلامي ايران  در تاريخ ۱۳۸۵/۸/۲۰ تحت شماره ۲۸۳۲۰۹ در اداره ثبت شركت ها ثبت گرديد. در تاريخ ۱۳۸۶/۳/۳۰ طبق مصوبه مجمع عمومي فوق العاده كليه ۲۰ درصد سهام شركت راه آهن جمهوري اسلامي ايران به مدیریت پروژه های نیروگاهی(مپنا) انتقال يافته و در نتيجه مدیریت پروژه های نیروگاهی(مپنا) مالك سهام شركت صنايع ريلي مپنا گرديد و در تاریخ ۱۳۸۶/۱۲/۱۵  به نام شرکت مهندسی و ساخت لکوموتیو مپنا تغییر نام یافت. همچنین به موجب مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده مورخ ۱۳۹۴/۳/۲۷، حمل و نقل جاده‌ای به موضوع فعالیت شرکت اضافه گردید.

این شرکت با هدف مدیریت پروژه های نیروگاهی تاسیس گردید و از بدو شروع فعالیت خود در سال 1371 تا کنون بیش از 110 پروژه به ارزش بالغ بر32 میلیارد یورو اجرا نموده و بیش از 60 نوع محصول متفاوت و 85 نوع خدمات متنوع مهندسی بـه مشتریان خود ارائه کرده است. بخش حمل و نقل ریلی مپنا با پنج شرکت زیر مجموعه خود، شامل شرکت مهندسی و ساخت لکوموتیو مپنا، شرکت تعمیرات و توسعه بهرهبرداری ریلی مپنا، شرکت احداث و توسعه ریلی مپنا، شرکت فناوریهای ریلی مپنا و شرکت توسعه ناوگان ریلی مپنا به منظور توسعه صنعت ریلی در ایران و همچنین برای صادرات تجهیزات و خدمات مهندسی به کشورهای همسایه و بازارهای منطقه تاسیس شده است.

شرکت مپنا لکوموتیو در سال 1386 با اجرای پروژه ساخت 150دستگاه لکوموتیو مسافری دیزل الکتریک تحت لیسانس زیمنس آلمان را آغاز نمود. کلیه لکوموتیوهای این پروژه مطابق زمانبندی تعیین شده، تولید و تحویل راه آهن جمهوری اسامی ایران گردید.

در حال حاضر شرکت مپنا لکوموتیو بعنوان یکی از سازندگان مطر ح انواع لکوموتیوهای دیزل الکتریک مسافری و باری، لکوموتیو مانوری و تونلی در کشور و همچنین مجری انواع پروژههای حمل و نقل ریلی درون شهری (مترو) میباشد.

ماموریت : 

این شرکت به عنوان یکی از شركت هاي گروه مپنا، با تمرکز بر تولید ناوگان و تجهیزات ریلی و ارائه خدمات مرتبط با این کسب و کار در راستای تکمیل زنجیره ارزش کسب و کار ریلی، ارتقای رقابت پذیری و برند گروه مپنا و خلق ارزش پايدار  براي ذي‌نفعان از طریق اجرای فعالیت های بازاریابی و فروش، طراحی، مهندسی، تامین، تولید و ارائه خدمات، در صنعت ریلی ایفای نقش می نماید.

محصولات : 

لکوموتیو باری MAP۲۴، لکوموتیو مسافربری  ER۲۴، سیستم کنترل، سیستم HVAC ، لکوموتیو تونلی TL45، واگن باری

لکوموتیو باری MAP۲۴:

لکوموتیو باری MAP۲۴ باهدف رفع نیازهای ناوگان ریلی کشور د رحوزه باربری طراحی و تولید شده است. این لکوموتیو به گونه ای طراحی‌شده است که با شرایط آب و هوایی ایران کاملاً سازگار بوده و در کلیه خطوط و نواحی راه آهن جمهوری اسلامی ایران قابل بهره برداری باشد. این لکوموتیو با توان ۳۳۰۰ اسب بخار مجهز به یک دستگاه موتور دیزل ۱۶ سیلندر توربورشارژ بوده و یک لکوموتیو دیزل الکتریک محسوب می شود. طراحی و ساخت کابین و میز راننده که برگرفته از تجربه و تخصص تیم مهندسی این شرکت است، با رعایت استانداردهای مربوطه، شرایط ارگونومیک مناسبی را برای لکوموتیوران و کمک لکوموتیوران فراهم نموده است. استفاده از عایق های حرارتی و صوتی در جداره های پوششی کابین و نیز نصب سیستم تهویه مطبوع (سرمایش و گرمایش) باقابلیت تنظیم دما از ویژگیهای خاص این کابین می باشد. استفاده از تجهیزات به روز و پیشرفته در سیستم کنترل این لکوموتیو علاوه برافزایش قابلیت اطمینان، موجب افزایش سرعت در عیب یابی ها و بهبود در سرویس و نگهداری شده است. ارتقاء قابل‌توجه در سیستم ترمز و مجهز نمودن لکوموتیو به سیلندرهای BFC و ترمز پارک، افزایش ایمنی این لکوموتیو را در مقایسه با لکوموتیوهای های مشابه موجود در راه آهن کشور موجب شده است. ساخت بوژی سه محوره با روش ورقکاری و جوشکاری به‌جای استفاده از بوژی ریخته گری، علاوه بر بومی سازی بوژی، شرایط لازم را برای استفاده از سیستم ترمز جدید فراهم نموده است.

تهیه و تدوین کلیه نقشه های ساخت بیش از ۱۴۰۰ نوع قطعه که در ساخت شاسی، بدنه و بوژی ها و سایر اجزاء این لکوموتیو به کار می روند و تهیه کلیه دستورالعمل های مونتاژی و مدارک تست و کنترل، تنها بخشی از عملیات گسترده واحدهای مختلف مهندسی این شرکت برای تولید لکوموتیو MAP۲۴ است. این لکوموتیو می تواند به تنهایی و یا برای افزایش ظرفیت کششی، به‌صورت اتصال سه لکوموتیو به هم (MU)، مورداستفاده قرار گیرد. سری اول لکوموتیوهای MAP۲۴ تولیدشده در این شرکت، پس از اخذ تأییدیه از شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در حال سیر و بهره برداری در خطوط اصلی راه آهن کشور می باشد.

دستاوردهای قابل‌توجه در مهندسی و ساخت لکوموتیو MAP۲۴ : 

• طراحی و ساخت سیستم کنترل
• ساخت برخی از زیرسیستم ها با همکاری پیمانکاران داخلی
• ساخت سازه اصلی و زیر سازه لکوموتیو
• بهره گیری از سیستم ترمز الکتروپنوماتیک مدرن
• طراحی و ساخت کابین راننده جدید بر اساس استاندارد UIC۶۵۱
• ساخت بوژی به روش ورقکاری و مونتاژ کامل گهواره
• فرآیند مونتاژ سامانه های الکتریکی لکوموتیو
• فرآیند مونتاژ تمامی سامانه های مکانیکی لکوموتیو
• انجام تمامی آزمونها ازجمله بازرسی نهایی، تستهای استاتیک، توزین و آزمون های محیط

لکوموتیو مسافربری  ER۲۴:

محصول ER۲۴ یا ایران سفیر یک لکوموتیو مسافربری بوده که انتقال تکنولوژی آن از شرکت زیمنس صورت پذیرفته شده است.

مشخصات بارز لکوموتیو ایران سفیر : 

•    مجهز به سیستم ترمز الکترو پنوماتیکی (EP)
•    برخورداری از امکان تأمین برق واگنها با سیستم HEP
•    مجهز به بوژی های پیشرفته با طراحی ویژه و قابلیت دستیابی به حداکثر سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت
•    برخورداری از موتور دیزل پیشرفته، مجهز به سیستم سوخت رسانی ریل مشترک (Common Rail)
•    طراحی ویژه بدنه لکوموتیو باقابلیت دسترسی به واگن های مسافری
•    برخورداری از امکان اتصال حداکثر سه لکوموتیو به یکدیگر (MU)
•    مجهز به سیستم کنترلی AC-AC و کنترل کارآمد چسبندگی
•    مجهز به سیستم تثبیت سرعت (Speed Setting)

سیستم کنترل:

سیستم کنترل طراحی‌شده در شرکت مهندسی و ساخت لکوموتیو مپنا برای لکوموتیوهای دیزل الکتریک DC، ضمن کاهش قابل‌ملاحظه قیمت تمام‌شده در مقایسه با نمونه خارجی، با به کارگیری الگوریتم ها و قطعات استاندارد و به روز، علاوه بر کیفیت و دسترس پذیری بالا، سطح کیفی محصول سیستم کنترل را نیز ارتقا بخشیده است. سیستم مذکور در حال حاضر بر روی لکوموتیوهای MAP۲۴ نصب و در حال بهره برداری هست. از ویژگیهای سیستم کنترل مپنا لکوموتیو قابلیت انطباق و جایگزین نمودن سیستمهای قدیمی لکوموتیوهای GT۲۶ با سیستم جدید است. این جایگزینی مزایایی برای شرکتهای مالک لکوموتیوهای GT۲۶ به همراه دارد؛ ازجمله امکان نوسازی و به روزرسانی لکوموتیوهای قدیمی با هزینه به‌مراتب پایین (در مقایسه با هزینه خرید لکوموتیو جدید)، حذف هزینه های مربوط به سرویس های دوره ای ادوات قدرت سیستم کنترل های قدیمی، افزایش طول عمر مفید موتور دیزل، توربو شارژ، موتورهای ترکشن و ادوات سیستم کنترل به دلیل به کارگیری لایه های مانیتورینگ و حفاظت ادوات مذکور در سیستم کنترل و همچنین ارتقای عملکرد لکوموتیو در زمینهٔ میزان چسبندگی، کشش و بار قابل‌حمل می‌باشد.

مزایای سیستم کنترل :

• کلیه لایه های سیستم کنترل به‌منظور ارتقای ایمنی و پیشگیری از بروز آسیبهای ناشی از خطاهای انسانی (لکوموتیوران) به‌صورت Fail Safe طراحی‌شده است.
• دسترسی آسان و ارزان به قطعات یدکی باکیفیت مشابه خارجی با توجه به بومی سازی بوردهای الکترونیکی و مدارهای الکترونیک قدرت و عدم وابستگی به شرکتهای خارجی
• ثبت و ذخیره سازی کلیه پارامترهای لکوموتیو در حین بهره برداری جهت پایش سیستم
• بهینه سازی ضریب چسبندگی به‌صورت Real time
• ارتقای ضریب چسبندگی به میزان ۶/۳۱%
• تشخیص گسیختگی واگنهای قطار و اعمال ترمز اضطراری
• قیمت تمام‌شده رقابتی در مقایسه با مجموعه های مشابه خارجی

سیستم HVAC : 

با توجه به توانمندی شرکت های داخلی در ساخت کویل های مسی و توانمندی تیم کارشناسی این شرکت در طراحی و پیاده سازی سیستم برق و کنترل، طراحی و ساخت سیستم تهویه مطبوع در راستای بومی سازی این مجموعه در لکوموتیوهای باری در دستور کار شرکت مپنا لکوموتیو قرار گرفت. در ساخت این سامانه مشخصات فنی مطلوب ازلحاظ ولتاژ کاری لکوموتیو، توان سرمایشی و گرمایشی موردنیاز و محدودیت ابعاد (با توجه به محدودیت گاباری) مدنظر قرارگرفته است.

مزایای سیستم تهویه مطبوع : 

• ارائه سیستم یکپارچه HVAC  با تمامی تجهیزات
• تجمیع سیستم سرمایش و گرمایش در داخل ماژول
• مشترک بودن پنل کنترل HVAC با پنل کنترل لکوموتیو
• استفاده از حداکثر توان داخلی در تأمین تجهیزات

لکوموتیو تونلی TL45 : 

لکوموتیو تونلی جهت تامین کشش بالا برای جابجایی واگنهای حمل مواد و تجهیزات ساخت تونل های مترو و انتقال آب به کار می رود. در مقایسه با خطوط راه آهن معمول که بیشترین شیب مسیر محدود ۳۰ در هزار است، در خطوط تونلهای مترو شیب مسیر تا ۵۵ در هزار بوده و در نتیجه از نقطه نظر طراحی لکوموتیو از دو جنبه تامین نیروی کشش و نیروی ترمزی از شرایط ویژه ای برخوردار است. همچنین به لحاظ ابعادی، با توجه به محدودیتهای فضایی داخل تونل، لکوموتیو می بایست با ابعادی کوچک طراحی شده که امکان سیر بدون برخورد با دیوراه های تونل و در قوسهای تا ۴۰ متر شعادی فراهم گردد. طراحی و ساخت لکوموتیو تونلی با ایده اولیه کارشناسان مهندسی شرکت لکوموتیو مپنا و به دنبال اعلام نیاز بهره برداران این لکوموتیو که عمدتاً پیمانکاران سازنده خطوط مترو هستند، شکل گرفت. این لکوموتیوها علاوه بر خطوط مترو در تونلهای انتقال آب نیز کاربرد دارند. لکوموتیوهای تونلی MapnaTL بر اساس نوع سیستم انتقال قدرت  در دو دسته هیدرو استاتیک و هیدرو دینامیک طراحی و تولید می شوند.

هم اکنون لکوموتیوهای ساخت شده توسط شرکت لکوموتیو مپنا در دست سازندگان تونلهای متروی شهرهای تبریز و مشهد در حین بهره برداری هستند.

واگن باری :

با توجه به تنوع کالاهایی که در حمل ‌و نقل ریلی جابجا می‌شوند، طراحی و ساخت این نوع واگن‌ها ازنظر شکل ظاهری و مشخصات فنی متفاوت است. در حال حاضر توانمندی طراحی و ساخت انواع واگن‌های باری موردنیاز مشتریان داخلی در شرکت مپنا لکوموتیو ایجادشده است و یک نمونه واگن کفی دومحوره قادر به حمل یک کانتینر ۴۰ فوت مکعب، دو کانتینر ۲۰ فوت مکعب و یا یک کانتینر ۲۰ فوت مکعب ساخته‌شده است.

منبع : irex2world.com